ÇOCUKLAR NEDEN İYİ VE KÖTÜ DAVRANIRLAR

Bazı çocuklarda, tüm çocukluk yaşamları boyunca önemli davranış sorunları pek az görülürken, neden ötekiler anne baba için sürekli sorun yaratırlar? Yetişkinler gibi çocuklarda sorunlu çocukları hoş karşılamazlar. Ya onlardan yakınırlar ya da uzak dururlar. Bazı çocuklar sanki geceleri uyumayıp ertesi günü yapacakları kötü davranışları planlamakla uğraşırlar.

Anne babalar davranışları düzeltmenin kurallarına ve yöntemlerine ilişkin bilgilerini arttırarak çocuklarının daha iyi davranan geçimli aile bireyleri olmalarına yardım edebilirler.

İyi davranış da, kötü davranış da çocuğun ödüllendirilmesi yoluyla oluşturulur. Kimi zaman ana babalar çocuklarının kötü davranışını "farkında olmadan"  ödüllendirerek pekiştirirler. Üç yaşındaki bir çocuk ağlayıp sızlanarak "ana babasını usandırmak yoluyla" yatma saatini geçirip geç vakte kadar oturma izni alabilir.( bu izin bir ödül demektir.) Çocuğunuzun kötü davranışı sizin tarafınızdan ya da başkaları tarafından ödüllendirilecek olursa, giderek güçlenecektir.

Harcadığınız çabalar karşılığında ödüllendirilmeseydik, çoğumuz çalışmaktan vazgeçerdik. Ödüller yetişkinlerinde çocuklarında davranışlarını biçimlendirir ve belirler. Ödüllere "pekiştiriciler" de denir. Belli bir davranışta bulunan çocuk ödüllendirilirse bu tür davranış pekiştirilmiş olur. Bu davranışın gelecekte de yinelenmesi olasılığı daha çoktur. İnsanlar ödüllendirilen davranışı yinelerler. Sosyal ödüller gerek çocukların gerekse yetişkinlerin istenen davranışlarının pekiştirilmesinde çok etkilidir. Gülümsemeler, kucaklamalar, okşamalar, öpücükler, övgü sözcükleri, göz göze bakışma ve ilgi bunlardandır. Kucaklayıvermek ya da tatlı bir söz söylemek kolaydır. Böyle olması da iyi bir şey çünkü çocuklarda uygun davranışların pekiştirilmesi içi bol bol ödüllendirmeye gereksinim vardır. Bazı anne babalar ilgi ve övgüyü çocuklarından esirgerler. Bunlar kendilerinin çok meşgul olduklarını veya çocuğun ödüllendirilmeden de iyi davranışta bulunması gerektiğini ileri sürebilirler. Sosyal ödüllerden başka maddi ödüller de vardır. Çocuğa sevdiği bir şeyi ikram etmek küçük bir oyuncak vermek, kek pişirirken çocuğun annesine yardımına fırsat vermek vb.